FATMA Aliye Hanım’ı (18621936) tanımıyordum. Türk edebiyatının ilk kadın romancısıymış.
Yeni Şafak Gazetesi okuyor olsaydım Fatma Aliye Hanım hakkında yeterli bilgiye sahip olurdum elbette.
Fatma Aliye’yi bundan sonra artık herkes tanıyacak. Çünkü Fatma Aliye’nin fotoğrafı bundan böyle 50 TL’lik banknotlarda Atatürk’ün yerine yerleşecek.
50’liğin Bir yüzünde Fatma Aliye, diğer yüzünde Atatürk...
Cumhuriyetin yetiştirdiği bunca başarılı Türk kadını varken, Fatma Aliye nereden çıktı demeyin.
Fatma Aliye’yi Atatürk’ün yerine yerleştiren nedenin onun romancılığı olduğunu sanıyorsanız aldanıyorsunuz. Asıl neden onun İslamcılığı ve
Atatürk Devrimlerine karşı olması.
Çankaya’da, Atatürk’ün koltuğunda İslamcı bir Cumhurbaşkanının oturduğu Türkiye’de, paraların üzerine Fatma Aliye Hanım’ın resmi konmuş çok mu?
Fatma Aliye’nin tesettüre olan tutkusu onun yazılarına da yansımış.
Bir yazısında kadınların giyim tarzı konusunda şöyle diyor:
"...İşte bu tuvaletin üzerine zinetten ari ve bolca bir şey giyilir ve saçlar da bir baş örtüsüyle örtülürse şeriata muvafık surette tesettür edilmiş olur."
Fatma Aliye Hanım, Mustafa Kemal’in yaptığı devrimleri bir türlü benimseyememiş.
Romanlar yazan, Batı edebiyatından çeviriler yapan ve dönemindeki erkek egemenliğine karşı çıkabilen bir kadın, nasıl olur da Mustafa Kemal aydınlığını göremez, anlamak olası değil.
Kendisinin, bir Osmanlı paşasının (Ahmet Cevdet Paşa) kızı olmasının bunda rolü var elbette.
Evinde çocuklarının ona yaşattığı sıkıntılar onu daha da İslam’a bağlamış olabilir. Evden kaçıp Katolik rahibe olan bir kızın annesinin yaşadığı travma herhalde azımsanacak gibi değildir.
Fatma Aliye’yi en iyi inceleyenlerden olan Fatma Karabıyık Barbarosoğlu, onu anlatan bir de kitap yazmış.
Kitabın adı, ’Fatma Aliye: Uzak Ülke’
Mustafa Kemal’in yaptığı yenilikler nedeniyle Fatma Aliye’nin ülkesine yabancılaştığı ve uzaklaştığı anlatılıyormuş bu kitapta.
Saltanatın kaldırılmasını, alfabenin değiştirilmesini ve padişahın düşürülmesini, Fatma Aliye Hanım asla kabul edememiş, Mustafa Kemal’e hep karşı olmuş.
Şimdi anladınız mı, bunca Cumhuriyet kadını dururken Fatma Aliye Hanım’ın neden Atatürk’ün yerine oturtulduğunu?
Elde edemedikleri türban özgürlüğü nedeniyle kendilerini Türkiye’ye ’uzak’ bulanlar elbette Fatma Aliye Hanım’ın fotoğrafının oraya konmasından mutlu olacaklardır.
Hem Atatürk’ü paraların hiç olmazsa bir yüzünden çıkardılar.
Hem de onun yerine İslamcı bir kadını koydular.
Paralar basıldığında göreceksiniz, Fatma Aliye Hanımın başörtüsünün altından, hem önden ve hem de yanlardan saçları görünüyor.
Bu durum, Fatma Aliye’yi oraya taşıyanlar için can sıkıcı olsa gerek.
Küçük bir rötuşla o başörtüsünü türbana çevirebilirlerdi elbette.
Anlaşılan buna cesaret edemediler.
Aslında Cumhuriyetimizin yetiştirmiş olduğu ve ilk’leri gerçekleştiren aşağıda isimlerini sayabileceğimiz birçok kadın olmasına rağmen Fatma Aliye hanımın resmi 50 TL’lik banknotun üstüne yerleştirilmiş:
İlk Kadın Tiyatro oyuncu – Afife Jale
İlk Kadın Profesör Prof. Dr. Fazıla Şevket Giz
İlk Kadın Büyükelçi Filiz Dinçmen
İlk Kadın Dünya Güzeli Keriman Halis
İlk Kadın Fotoğrafçı Semiha Es
İlk Kadın Hakim Suat Berk
İlk Kadın Heykeltraş Sabiha Bengütaş
İlk Kadın Jet Pilotu Leman Altınçekiç
İlk Kadın Pilot Sabiha Gökçen
İlk Kadın Bakan Prof. Dr. Türkan Akyol
Hal böyle olunca, İLK’lere imza atmış bir yığın Türk Kadını varken “Neden Fatma Aliye?” sorusu, cevabını da kendi içinde barındırıyor sanırım. Şimdi anladınız mı, bunca Cumhuriyet kadını dururken Fatma Aliye Hanım'ın neden Paranın arka yüzüne oturtulduğunu?..
Okuyun ve çevrenize anlatın..
Reşit ÇAĞIN